İHA Pilotu nasıl olunur ve SHGM başvurusu

Gelişen teknolojilerle birlikte İnsansız Hava Araçları(İHA) yaygınlaşmaya devam ediyor. Çocukluğumuzda elimizdeki uzaktan kumandalı arabalarla oynardık. Şimdi bu oyuncakların yerini Drone dediğimiz hafif İHA oyuncakları almaya başladı. Bunların dışında hobi amaçlı kullanım için, ticari amaçlı kullanım için kullanılan İHA'lar da mevcut. Ayrıca devletlerin kullandığı Baykar Bayraktar TB-2 gibi taktik İHA'lar ve Baykar Bayraktar Akıncı gibi Silahlı İnsansız Hava Aracı(SİHA)'lar gibi askeri ve keşif amaçlı devasa İHA'lar mevcut. Örneğin Akıncı 5.500 kg ağırlık ile kalkış yapabiliyor ve havada 24 saat havada kalabiliyor. (https://www.baykarsavunma.com/iha-14.html)

Bayraktar TB-2

İHA'ların Sınıflandırılması

Azami kalkış ağırlıkları referans alınarak İHA’lar 4 ayrı sınıfa ayrılır:

 İHA-0: Azami kalkış ağırlığı 500 gr (dâhil) – 4kg aralığında olan İHA’lar, 

 İHA-1: Azami kalkış ağırlığı 4 kg (dâhil) – 25 kg aralığında olan İHA’lar, 

 İHA-2: Azami kalkış ağırlığı 25 kg (dâhil) – 150 kg aralığında olan İHA’lar, 

 İHA-3: Azami kalkış ağırlığı 150 kg (dâhil) ve daha fazla olan İHA’lar.

500 gr altında olan İHA'lar sınıflandırmaya dahil edilmez ve onları uçurmak için herhangi bir izin veya Pilotluk ehliyeti almanıza gerek yoktur. Oyuncakçılarda satılan İHA'lar bu kapsamdadır. Ancak sınıflandırmaya dahil olan İHA'ları uçurmak için Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünden (SHGM) İHA Pilot kayıt başvurusu yapmanız gerekir. Oldukça kısa süren bu işlemi nasıl yapacağınız konusunda sizlere yardımcı olacağım.
İHA-0 ve İHA-1 sınıfları ticari olmayan sportif/amatör amaçla alınır ancak İHA-2 ve İHA-3 sınıfları ticari kapsama girebilir. Sizlere İHA-0 veya İHA-1  Pilot Kayıt başvurusunu nasıl yapacağınızı göstereceğim. Ayrıca İHA-1 sınıfı pilotluk belgeniz var ise İHA-0'ı da kapsıyor bu sayede İHA-0 tipi İHA'ları da kullanabilirsiniz ve ayrıca bir başvuru yapmanız gerekmez.

İHA Pilotluk Başvurusu

Öncelikle https://iha.shgm.gov.tr adresine gidiyoruz.

Kayıt oluştur kısmından kaydımızı oluşturuyoruz. Kayıttan sonra giriş yaptığımızda bir video çıkıyor. Bu videoyu izledikten sonra tarayıcı verilerini(cookies) temizlemediğiniz sürece bir daha karşınıza çıkmayacak. Bu videonun tamamını izlemenizi tavsiye ederim çünkü İHA pilotluk başvurusunda gireceğiniz sınavdaki bazı soruların cevabı bu videoda var. 

Sonrasında çıkan menüden İHA Pilot Kayıt Başvurusu kısmından başvuru ekranına geliyoruz. İHA-1 tipini seçtikten sonra  sınava başlayabiliyorsunuz. Sınavdan sonra vesikalık resminizi yükleyerek ve alttaki 2 kutucuğu işaretleyerek Sivil Havacılık Genel Müdürlüğüne göndererek başvurunuzu tamamlayabilirsiniz.

Pilotlukla ilgili bazı tavsiyeler. 

Sizlere sınav sorularını vermeyi düşünmüyorum ancak sınavda ve İHA pilotluk hayatınızda işinize yarayacak bazı ipuçları verebilirim :)

Öncelikle İHA kullanıcısı olarak her türlü sorumluluğunuz İnsansız Hava Aracı Sistemleri Talimatında belirtilmiştir. Uçuş öncesinde;

İHA'nızda gözle görülür bir deformasyon varsa ya da üretici firmanın talimatları dışında bir şey yapacak olursanız doğruca kurcalamak yerine kullanım kılavuzunu okuyarak içini açıp tamir işlemlerini gerçekleştirmenizi veya modifikasyonları uygulamanızı öneririz. Eğer kendi İHA'nızı üretecek olursanız   24 saat içerisinde kaydetmeniz gerekir.

En önemlisi İHA'nızı kalabalık şehir merkezleri, hava limanı yakınları, askeri üs çevresinde uçurmanız yasaktır.(SHT-İHA Madde 17-18). İHA'nızı uçurmadan önce SHGM İHA sitesinden uçuş bölgeleri haritasını kontrol etmenizi öneririz. 

 

Ayrıca İstanbul'da uçuş yapmak isterseniz öncelikle yasaklı bölgelerden havalimanlarına,askeri bölgelere ve çok kalabalık alanlara uzak olan yerlerden birinde uçurma izni talep etmenizi öneriyoruz. Çünkü İstanbul'daki yasak bölgelerin haritası görselde göründüğü şekilde.

İstanbul'da uçuşa yasaklı bölgeler 

 Ayrıca izin verildikten sonra talimata göre 25 kilograma kadar olan İHA'ların uçuşunda, aracın, yatayda 500 metreyi geçmeyecek şekilde pilotun görüş alanında olması, yerden 120 metre yüksekliğin üzerine çıkılmaması, insan ve yapılardan en az 50 metre uzaklıkta uçuş gerçekleştirilmesi gerekiyor. Kazara insan ve yapılara çarparsanız 48 saat içinde SHGM'ye bildirmeniz gerekir. Bu talimatlar çerçevesinde hiçbir zaman kısıtlaması olmadan istediğiniz saatlerde İHA'nızı uçurabilirsiniz. Kayıt altına almasanız da insanları özel yaşamlarında görüntülemenin yasal sorumluluğu vardır. Kazara insan ve yapılara çarparsanız 48 saat içinde SHGM'ye bildirmeniz gerekir.

Son olarak Youtube'da yayınlanan Akıncı Belgeselini izlemenizi tavsiye ederim.

İHA pilotluk hayatınızda başarılar.

Ahmet Akçay