İHA'lar Üzerinde Neler Taşır?

İHA'LAR ÜZERİNDE NELER TAŞIR?

Geçen yazımızda İHA’ların nasıl ortaya çıktığından ve geçmişinden kısaca bahsetmiştik. Henüz o yazıyı okumadıysanız sizi hemen şöyle alalım. Bugünki yazımızda ise İHA’da kullanılan diğer ekipmanlardan bahsedeceğiz. Ekipmanlar dediğimiz zaman çok genel bir konuya parmak basmış oluyoruz gövde üzeri komponentlerden bahsettiğimiz diğer yazı serimizin aksine bizim bu yazıda bahsedeceğimiz kısım İHA’da bulunan faydalı yükler kısmı.

Faydalı Yük Kısmında Neler Bulunur?

İHA’lar, dahili veya harici olmak üzere çeşitli sensörler, haberleşme sistemleri, silahlar ve kargo malzemesi içerir. Hepsini tek tek incelersek:

 Sensörler

Günümüzün faydalı yüklerinin büyük bir çoğunluğu görüntü sensörleridir. Bunlardan en başta gelenler, Elektro Optik (EO) ve Kızılötesi (IR) kameralar ile Sentetik Açıklıklı Radar (SAR) sistemleridir. Hava aracının kontrolü için anlık gerekli durum bilgilerini elde etmek için kullanılan ve bir İHA için en kritik ekipmanlardan olan sensörler: Ataletsel Ölçüm Birimi(AÖB), Manyetometre, Basınç Sensörleri, GNSS, Lazer Mesafe Ölçerler olarak genellenebilir. Bu sensörler hakkında fikir edinmek istersek.


 Elektro Optik (EO) : Işığı dönüştüren veya bir elektronik sinyal halinde ışıktaki değişimi algılayan elektronik dedektörlerdir. Örnek olarak karanlığa tepkisel olarak otomatik yanan lambaları söyleyebiliriz.


 Kızılötesi (IR) : Diğer adıyla termal kamera görüntüleme yöntemi olarak gözle görülmeyen IR enerjiyi (ısıyı) esas alan ve görüntünün genel yapısını IR enerjiyi göre oluşmuş renkler ve şekillerin belirlendiği teknolojide ki yaygın görüntüleme sistemidir.


Sentetik Açıklı Radar (SAR) : İnsanlı ve insansız hava platformlarında kullanılabilen, yüksek çözünürlüklü yeryüzü görüntüleme ve hareketli hedef tespiti amaçlı olarak kullanılan yüksek teknoloji bir radar sistemidir.


 Ataletsel Ölçüm Birimi (AÖB) : Üzerinde yer aldığı platformun ivme ve dönü değerlerini ölçerek otopilot ve seyir işlemleri için gerekli çıktıları üreten sistemdir.


Manyetometre : Manyetik alanın yoğunluğunu ölçerek olası diğer elektronik sistemleri veya kendisine zarar vermesi muhtemel araçların/bölgelerin tespitini sağlar.


Basınç Sensörleri : İHA'nın bulunduğu ortamın gaz basıncını ölçerek açık hava basıncı hesabıyla bulunduğu irtifayı hesaplaması ve buna göre kendisinin otonom olarak veya sürücüsünün elle yükseklik ayarı yapabilmesini sağlar.


GNSS (Global Navigation Satellite Systems) : Uzaya yolladığı sinyaller ve gelen sinyaller yoluyla dünya üzerinde konumunun belirlenmesinde kullanılır.


Lazer Mesafe Ölçer : Temasa gerek duymadan lazer sensörleriyle uzaklığı, mesafeyi ölçmeyi sağlar.

Çalışan bir termal kamera örneği

ASELSAN'ın kendi geliştirdiği yerli sentetik açıklıklı radar teknolojimiz SARPER

Haberleşme Sistemleri

Haberleşme sistemleri sayesinde ses ve veri, daha uzak veya normal yöntemlerle kapsanamayan bölgelere götürülebilir. Hazır durumda bulunan uydularla gerçekleştirilen TV, veri, GPS yayını gibi bazı uygulamalara ilave olarak internet hizmeti verilebilir.

Silahlar

 İHA’da ölümcül etki yaratan füze ve bombalar olmak üzere ölümcül olmayan elektronik taarruz sistemleri de bulunabilir. Mevcut silahlı İHA’larda, AGM-114 Hellfire ve benzeri lazer güdümlü füzeler, GBU-12 Paveway II ve GBU-38 Joint Direct Attack Munition (JDAM) mühimmat, MAM-L ve MAM-C bombaları da kullanılabilmektedir.

 Kargo Malzemeleri

 İHA sistemlerinde malzeme, cephane, yiyecek gibi çok çeşitli kargo malzemesi taşımakla beraber, taşınan kargolar görev sırasında bir noktadan alınıp başka bir noktaya bırakılabilir. İsteğe bağlı olarak seçilen noktalara da havadan atılabilir.

                     

ROKETSAN çıkışlı yerli lazer güdümlü hava mühimmatı BOZOK 

 Yine ROKETSAN'ın ürettiği yerli hassas güdümlü hava mühimmatı MAM-C

Bu yazımızda İHA'larda bulunan faydalı yüklerden bahsettik İHA'ların gövde üzerinde bulunan temel komponentlerden ve İHA'ların tarihsel gelişiminden söz edeceğimiz gelecek yazılarımızda görüşmek üzre.

Eğer bu kadar yükseklik size yetmedi ve daha da yükseklere çıkmak istiyorsanız Jüpiter gezegeni ile ilgili yazımıza buradan otomotiv ile ilgili konularda adını sıkça duyduğumuz tork ve beygir gibi kavramları açıkladığımız yazımıza ise şuradan ulaşabilirsiniz.